BÁO CHÍ CHUI !
Thời gian qua trên địa bàn các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh và Thanh Hóa, rất nhiều doanh nghiệp cũng như các cơ quan, đơn vị nhà nước bị một số người tự xưng là “Phóng viên Báo điện tử” đến khai thác viết bài, đòi làm quảng cáo.
Trong vai một giám đốc, tôi hẹn và gặp hai “phóng viên Kinh tế hội nhập” ở quán cape. Tại đây, hai người này cho biết: “Chúng em đi làm rất nhiều nơi, Quảng Bình, Hà Tĩnh, Nghệ An và Thanh Hóa”. Sau khi đưa cho tôi bản hợp đồng, bảng báo giá để nghiên cứu, một người nói tiếp: “Chỉ cần cung cấp các số liệu, chúng em sẽ viết bài cho công ty anh, chất lượng của bài viết tùy thuộc vào giá tiền. Anh yên tâm đi, bọn em làm việc này nhiều rồi mà”.
Chúng tôi vào địa chỉ websiter www.kinhtehoinhap.vn do Công ty cổ phần truyền thông đa phương tiện sở hữu, có chi nhánh tại số 29 Phan Đăng Lưu, Tp Vinh, Nghệ An. Tại website này, có rất nhiều bài viết được đăng tải như: Trường THPT Nguyễn Xuân Ôn: làm tốt công tác chất lượng dạy và học; Trường THPT Diễn Châu 5: 10 năm xây dựng và trưởng thành… Ngoài ra, Bệnh viện đa khoa Lang Chánh- tỉnh Thanh Hóa cũng “được viết bài” đăng trên website này. Hiệu trưởng Trường tiểu học Thị trấn Cẩm Xuyên – Hà Tĩnh cho biết: “Vừa qua, có hai người xưng là PV báo điện tử kinh tế hội nhập đến trường chúng tôi, liên hệ làm việc và ghi chép một số thông tin để viết bài”.
Chưa hết, doanh nghiệp sở hữu trang website này đã “phát hành” công văn gửi đến UBND xã Nghĩa Hội (Nghĩa Đàn, Nghệ An) để đòi nợ tiền quảng cáo. Trong công văn nêu rõ: “Trung tâm báo Kinh tế Hội nhập chúng tôi đã đăng tải thông tin tuyền truyền về phát triển kinh tế, kêu gọi hợp tác đầu tư cho quý cơ quan trênwww.kinhtehoinhap.vn.” và “Sẽ nhờ pháp luật can thiệp, nếu đơn vị không thanh toán số tiền 3.500.000đ”. Không hiểu một xã nghèo như miền núi như xã Nghĩa Hội tại sao lại có nhu cầu quảng cáo và kêu gọi hợp tác đầu tư…
Một điều đáng nói nữa, đội ngũ nhân viên này được Công ty Cp truyền thông đa phương tiện cấp thẻ và giấy giới thiệu có nội dung: “Trung tâm báo chí kinh tế hội nhập giới thiệu đến: Liên hệ công tác, thu thập tư liệu viết bài ”.
Rõ ràng ngay từ khi thành lập, công ty này đã có chủ ý trong việc đặt tên, cố tình lập lờ để cho người khác nhầm tưởng đây là Cơ quan báo chí, và những người đến liên hệ là …Phóng viên. Bởi con dấu của CN công ty được khắc là: Trung tâm báo chí kinh tế hội nhập.
Tiếp tục vào trang web khác có tên http://lamhongonline.vn/ thuộc Công ty cổ phần công nghệ thông tin và truyền thông E-LINK, trụ sở đóng tại phường Trung Đô, Tp Vinh, Nghệ An. Có địa chỉ email:
baolamhongonline@e-link.com.vn …Tại đây, việc trích dẫn tin bài và hoạt động quảng cáo rất rầm rộ. Nhưng không có giấy phép hoạt động trên internet theo quy định.
Còn rất nhiều trang tin điện tử khác hiện đang hoạt động chui không hề có giấy phép, không hề có tên của tổ chức quản lý, địa chỉ địa lý cụ thể, như trang tin: http://ngheannews.vn
Theo Nghị Định 97/2008/NĐ-CP, quy định: “Trang tin điện tử chỉ được trích dẫn thông tin, bài viết của các tờ báo khác, nhưng phải ghi rõ nguồn xuất xứ. Không được phép sản xuất sản xuất và phát hành nội dung thông tin”.
Như vậy, rõ ràng chủ nhân các trang tin điện tử nêu trên đã vi phạm các quy định của nhà nước về hoạt động thông tin trên mạng internet. Về vấn đề này, bà Nguyễn Nữ Lan Oanh, trưởng phòng quản lý báo chí và xuất bản Sở thông tin truyền thông Nghệ An nói: “ Các trang tin điện tử này có dấu hiệu sai quy định. Sở có nghe thông tin việc họ cho nhân viên đi đến các cơ quan, đơn vị và doanh nghiệp "ép" làm quảng cáo, nhưng do các cơ quan, đơn vị không phản ánh bằng văn bản nên không có căn cứ để xử lý. Hơn nữa, một số trang tin đặt máy chủ và đăng ký địa chỉ địa lý tại địa phương khác nên không thuộc quyền quản lý của Sở TTTT Nghệ An. Sở cũng đã báo cáo Bộ TTTT và đề nghị các Sở TTTT liên quan phối hợp trong việc xử lý”.
Về giải pháp ngăn chặn tình trạng phóng viên “dởm” của các trang tin điện tử, ép các cơ quan đơn vị làm quảng cáo, bà Oanh cho biết: “Sở TTTT Nghệ An đã làm nhiều văn bản gửi đến các sở, ban, ngành, đoàn thể, UBND các huyện, thành, thị trong tỉnh hướng dẫn họ cách tiếp xúc, làm việc với phóng viên báo chí đúng quy định, đồng thời thường xuyên cập nhật, cung cấp danh sách các cơ quan báo chí và phóng viên đăng ký hoạt động trên địa bàn tỉnh Nghệ An để các đơn vị được biết”.
Ngoài các trang tin trên internet như trên hoạt động chui và mập mờ đánh lừa bạn đọc, hiện nay còn xuất hiện ấn phẩm in ấn mang tên “Thị trường Nghệ An mua & bán” do công ty CP thương mại và dịch vụ Tâm Thịnh Phát phát hành.
Ấn phẩm này từ kích cỡ, đến cách trình bày ở bìa rất giống một cuốn tạp chí. Nhưng qua tìm hiểu của chúng tôi thì đây không không phải sản phẩm báo chí, mà là một ấn phẩm quảng cáo. Nhưng khi gọi vào số máy điện thoại được in trên trên ấn phẩm này, thì người nghe điện thoại luôn khẳng định với chúng tôi rằng: “Đây là tạp chí, là báo…” và nhiều người khác nữa đều được nghe khẳng định như vậy. Không những thế, bảng báo giá in quảng cáo ở ấn phẩm này (được đóng dấu của công ty) ghi rõ: Báo Thị trường Mua & Bán….
Qua những hoạt động hỗn loạn của các trang tin điện tử và những ấn phẩm được xuất bản như hiện nay. Chúng ta thấy đang có sự chồng chéo và thiếu cụ thể hóa giữa các Bộ luật như: Luật doanh nghiệp, Luật báo chí và Luật xuất bản đối với hoạt động mang tính truyền thông. Vì vậy, đề nghị các cơ quan chức năng cần phối hợp với nhau chặt chẽ, để công tác quản lý được tốt hơn. Hoàn thiện hơn nữa quy chế cấp phát và quản lý tên miền đối với các trang tin điện tử và những hoạt động trên internet. Cần có quy định bắt buộc đối với doanh nghiệp kinh doanh, dịch vụ khi đặt tên cho Công ty tuyệt đối không được trùng với tên gọi của các cơ quan Báo chí, cố ý tạo nên sự mập mờ, gây ra sự nhầm lẫn. Việc cần thiết trước mắt là các cơ quan hữu trách cần khẩn trương kiểm tra và kiên quyết xử lý để các ‘báo chí’ và “phóng viên” dởm/giả không còn làm vẩn đục môi trường báo chí của chúng ta hiện nay./.
BÁO CHÍ : MUA - BÁN "CÁI" VÀ PR QUÁ "LIỀU"
Theo điều tra của chúng tôi, hiện nay tại tỉnh Nghệ An có không dưới năm tạp chí đã được “bán cái” đang hoạt động. Việc “mua - bán cái” này diễn ra theo nhiều hình thức, có thể mua toàn bộ hoặc mua mua riêng từng số, ví dụ như số cuối tháng hoặc số đầu tháng. Các bên thực hiện việc “bán mua” này có thừa mưu mẹo để lách luật, tạo sự kín kẽ về mặt thủ tục pháp lý. Các hợp đồng chuyển giao thường được ký kết ngầm, hoặc thực hiện dưới dạng liên kết phát hành với những người đã từng là phóng viên, hoặc những người có công việc ít nhiều liên quan đến báo chí. Sau khi ký kết, bên “mua cái” được toàn quyền quyết định trong việc tổ chức nội dung tin bài, in ấn, phát hành…và sử dụng nhân sự. Lúc này, phía cơ quan chủ quản của các tạp chí bỏ qua trách nhiệm, không cần quan tâm, chỉ miễn sao hàng tháng người “mua cái” nộp đủ số tiền khoán đã thỏa thuận là xong.
Trên địa bàn Nghệ An hiện có một số tạp chí đang đứng chân và đang hoạt động. Trên danh nghĩa tòa soạn của các tạp chí này vẫn ở Hà Nội nhưng thực tế toàn bộ các “tòa soạn” này là ở Nghệ An.
Một giấy giới thiệu dùng chung cho 3 tờ tạp chí
nhưng không có tên cơ quan giới thiệu
Xi - nhê tạp chí Lao động và Xã hội
(Chuyên đề Đảng trong cuộc sống hôm nay)
.JPG)
Các tạp chí của các cơ quan, đoàn thể ở Hà Nội
"đứng chân" ở Nghệ An đã khá nhiều năm.
Tạp chí “Lao động và xã hội” của Bộ lao động thương binh xã hội được phát hành 03 số/1 tháng, riêng số cuối tháng được mang tên: “Đảng trong cuộc sống hôm nay” và theo điều tra riêng của chúng tôi thì ấn phẩm mang tên Đảng này đã được “bán cái” cho một nhân vật ở Nghệ An…Chúng tôi đang có số cuối tháng 11/2012, phát hành tháng 11năm 2012 của tạp chí này. Đáng nói là 72 trang của số tạp chí này không hề có bài viết nào mang tính lý luận, nghiệp vụ nào về công tác lao động thương binh xã hội, cũng không có những bài viết tuyên truyền đường lối chính sách, phổ biến các nghị quyết của Đảng cộng sản Việt Nam như tên gọi, mà có tới 31bài PR (chiếm 45/72trang) quảng cáo - ca ngợi các trường mầm non, THCS trên địa bàn các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh với tiêu đề kiểu như: “Trường tiểu học Vĩnh Thành: Hướng đến ngày 20 -11”; “Trường mầm non Hoa Thành: Cô giáo như mẹ hiền”…v,v và một vài bài viết dưới dạng quảng cáo cho các xã như: “Xã Cẩm Lộc: Vượt khó đi lên”; “Nghĩa Lợi: Khắc phục khó khăn đẩy mạnh phát triển kinh tế xã hội”… một cách vô thưởng, vô phạt.
Xi - nhê của tạp chí này cũng có ghi thông tin về các chức danh của ban biên tập như: Phụ trách nội dung: NVT, phụ trách biên tập: BQT (tên do người biên tập viết tắt). Điều khó hiểu là tại sao những người đã về hưu ở Nghệ An lại có vị trí, chức danh trong ban biên tập của một tờ tạp chí của một cơ quan nhà nước cấp bộ (?!). Qua điều tra của chúng tôi thì ông N.V.T là Giám đốc Công ty cổ phẩn Xuất bản - Truyền thông Việt Nam, địa chỉ: số 60 Đào Tấn, Tp Vinh, Nghệ An. Vậy có phải đây là sự chuyển giao, “bán cái” giữa tạp chí Lao động xã hội với “Công ty CP Xuất bản- Truyền thông Việt Nam” hay không?
Tạp chí Dân tộc & Thời đại có văn phòng đại diện ở miền Trung và Tây Nguyên đóng ở thành phố Vinh do ông HL làm trưởng ban trị sự kiêm trưởng văn phòng cũng có tình trạng "ưu tiên" PR quảng cáo quá đáng cho khu vực Nghệ an và các tỉnh lân cận. Tạp chí này, số gộp các số 147 và 148 (tháng 7 và tháng 8 năm 2012), nội dung bên trong có rất ít các bài trao đổi về dân tộc học/nhân học mà có tới 13 bài viết PR quảng cáo “bốc thơm” các xã nghèo ở Nghệ An, Quảng Bình..,như: “Sắc màu Tri Lễ hôm nay”; “Thành công nối tiếp thành công” với một môtip viết hoàn toàn giống nhau như: “ Trao đổi với chúng tôi, chủ tịch xã cho biết...”.v.v.
Hiệp hội phân bón Việt Nam cũng một ấn phẩm mang tên Quê Hương Ngày Nay và từ nhiều năm nay đã đóng bản doanh tại Nghệ An. Tạp chí này cũng gần như không có các bài viết hướng dẫn kỹ thuật, hay tư vấn về phân bón, trồng trọt, mà chỉ có PR, quảng cáo. Thậm chí còn tự ý đăng bài của người khác khi không được sự cho phép của tác giả. Ví dụ: số 30+31/2012 có đăng bài “Chuyện ông Vươn ở Tiên Lãng” của tác giả Khánh Linh, chính tác giả đã khẳng định với chúng tôi: “Đây là hành vi vi phạm bản quyền tác giả, bởi tạp chí này không hề liên hệ với tôi”.
Tất cả các tạp chí này đều có ghi giá bán ở trang bìa nhưng hoàn toàn không có mặt trên thị trường báo chí, chỉ có các cơ quan, đơn vị bị đăng bài PR quảng cáo nhận được vài ba chục cuốn, còn lại khó mà tìm được lấy một cuốn.
Chúng tôi đã đưa những cuốn tạp chí này đến gặp bà Nguyễn Nữ Lan Oanh, Trưởng phòng quản lý báo chí của Sở TTTT tỉnh Nghệ An. Sau khi xem xét, bà Oanh nhận xét: “Tất cả các tạp chí này đều có dấu hiệu chệch hướng về tôn chỉ, mục đích. Về phần ghi thông tin trên xuất bản phẩm như thế này cũng sai, bởi chức năng của công ty chỉ được liên kết, tổ chức bản thảo, in và phát hành chứ không phải là người chịu trách nhiệm nội dung cũng như biên tập. Việc ghi danh không được ghi như vậy". “Về việc này, Sở Thông tin Truyền thông Nghệ An sẽ kiến nghị Cục báo chí, đề nghị kiểm tra và yêu cầu các tạp chí này hoạt động đúng tôn chỉ và mục đích", bà Oanh cho biết thêm như vậy.
Rõ ràng sau khi được/bị “bán cái”, các tạp chí này đã bỏ qua trách nhiệm chính trị của mình, bỏ qua cả tôn chỉ, mục đích của chính mình là nghiên cứu trao đổi, trở thành diễn đàn nghề nghiệp thuộc lĩnh vực của mình mà chỉ chạy theo lợi nhuận, tìm đủ mọi cách để làm được nhiều quảng cáo càng tốt.
PR, quảng cáo quá "liều"
Chính vì sự mua - bán "cái” như thế nên sự giám sát, quản lý của cơ quan chủ quản cơ bản không còn tồn tại nữa. Các cơ quan chức năng với nhiệm vụ quản lý cũng rất khó để xử lý. Từ đó, dẫn đến rất nhiều hành vi sai trái như làm giấy giới thiệu có hình thức rất giống vói Thẻ nhà báo (của Bộ TTTT cấp) rồi cấp cho nhân viên. Chưa hết, việc cấp giấy giới thiệu cho số nhân viên này cũng hết sức bừa bãi. Khi có trong tay những “bảo bối”, các “phóng viên” này lũ lượt kéo nhau đến các đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Nghệ An và các tỉnh lân cận dọa dẫm, ép làm quảng cáo.
Tại sao các đối tượng được PR, quảng cáo trên các tạp chí này đều là cơ quan hành chính nhà nược cấp xã, hoặc các trường tiểu học vùng sâu, hay tệ hơn nữa là các trường mầm non xã nghèo, chứ không phải các doanh nghiệp kinh doanh sản xuất? Rõ ràng, họ đang “bị” viết bài “bốc thơm” trên các ấn phẩm này, chứ những xã nghèo, những ngôi trường này tài chính còn thiếu trước, hụt sau thì làm gì có nhu cầu quảng cáo. Đây là biến tướng của việc vận động quảng cáo, thực chất là ép buộc. Có lần, người viết bài này đi về một xã vùng cao của huyện Tương Dương để xác minh thông tin phục vụ việc viết bài. Khi gặp mặt, câu đầu tiên của ông chủ tịch này là: “Xin các nhà báo đừng khen vì xã không có tiền đâu. Mà chúng tôi cũng không có nhu cầu được khen đâu nhé”. Thậm chí khi vi phạm giao thông, đám nhân viên quảng cáo này còn dọa luôn cả cảnh sát, khiến môi trường báo chí ở Nghệ An trở nên vô cùng phức tạp, ảnh hưởng đến uy tín và danh dự của các nhà báo hoạt động chân chính.
Không thể chấp nhận mãi tình trạng báo chí của các tổ chức ở tận đẩu tận đâu nhưng lại tồn tại trên đất Nghệ An và vô lý nhất là ép dân Nghệ An phải chịu đựng các kiểu moi tiền rất khó chịu của các nhà báo “dởm”. Việc cần thiết là phải kiểm tra rà soát lại hoạt động của các báo chí này trên địa bàn toàn tỉnh, nếu không thực hiện đúng luật định thì phải xử lý. Các tạp chí này phải được đưa về đúng vị trí và đúng chủ của nó. Nghệ An không thể là nơi trú ngụ của các loại báo chí bị “bán cái” và các phóng viên của nó./.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét